Een nestje kittens op komst: de bevalling

Hoe zie je dat de poes gaat bevallen?

De meeste bevallingen kondigen zich aan met het verlies van helder, taai, en soms iets melkachtig wit gekleurd slijm. Als je dit ziet bevalt de poes meestal binnen 24 uur. Uiteraard zijn er altijd gevallen waarin dit zich niet voordoet, dus observeer ook nauwkeurig het gedrag de poes. Sommige katten zijn liever alleen tijdens de bevalling, zij zullen zich vaak proberen te verstoppen. 

De aankondiging van een bevalling is bij honden veel duidelijker waarneembaar dan bij katten. De signalen van de moederpoes zijn vaak heel subtiel. Zo kun je wellicht de volgende dingen waarnemen bij de poes: 

  • algehele onrust
  • nestelgedrag (zoeken van een rustige plek)
  • miauwen
  • versnelde ademhaling
  • afname van de eetlust
  • likken van de vulva
  • sommige poezen willen rust en worden afstandelijk, anderen worden juist extreem aanhankelijk
Observeer ook nauwkeurig het gedrag de poes om signalen van de bevalling te herkennen.

De laatste voorbereidingen

Zodra je signalen ziet is het belangrijk de laatste voorbereidingen te treffen voor de bevalling. Bereid de plek van de bevalling voor met een goede bodem die je na de geboorte van elk kitten weer makkelijk schoon kunt maken. Het klinkt misschien gek, maar handige onderleggers hiervoor zijn de Beaphar Puppy Pads. Indien je gebruik wilt maken van een warmte-lamp, kun je deze al bevestigen. Ook is het mogelijk om gebruik te maken van kruiken of warme dekens. Verdiep je in de juiste omgevings- en bodemtemperatuur voor kittens. De eerste weken kunnen kittens hun eigen temperatuur niet reguleren dus moeten ze daarbij geholpen worden. Twijfel je of de kittens de juiste temperatuur hebben, meet deze dan rectaal op met een thermometer. 

Tevens kun je tijdens de voorbereidingen de schaar alvast klaar leggen. Ontsmet de schaar van tevoren, deze kun je gebruiken om de navelstreng door te knippen. Door deze vooraf te ontsmetten help je infecties aan de navel te voorkomen. En leg verder klaar: jodium om de navelstreng te ontsmetten, handdoeken voor het afvegen van de kittens en halsbandjes/lintjes/nagellak om de kittens uit elkaar te houden. Tot slot niet te vergeten: pen en papier om alle gegevens bij te houden. Print onze handige checklist & notitiepagina's om alle belangrijke gegevens te noteren. 

Verloop van de bevalling

Stadium 1:  ontsluiting
De weeën starten en bij volledige ontsluiting eindigt deze fase. Als de poes vruchtwater verliest, let er dan goed op dat dit kleurloos is. Indien het vruchtwater een groenige kleur heeft is het belangrijk dat het kitten binnen een uur geboren is. Gebeurt dat niet, bel dan de dierenarts. 

Stadium 2: uitdrijving
Na een volledige ontsluiting start stadium 2. In deze uitdrijvingsfase wordt het kitten geboren. De persweeën zijn duidelijk zichtbaar. Gemiddeld duurt deze fase 5-30 min, maar dit is uiteraard erg variabel. 

Stadium 3: nageboorte
Nadat het kitten geboren is start stadium 3, het stadium van de nageboorte. Elk kitten heeft een eigen placenta. De tweede en derde fase herhalen zich tot alle kittens geboren zijn.

Hoe ga je te werk tijdens de bevalling

  • Noteer het tijdstip dat de moederpoes begint met persen.
  • Zorg dat je zelf goed voorbereid begint en ontsmet je handen, voor als je de poes moet assisteren bij de bevalling.
  • Het kitten is geboren, kijk of de poes het vlies van het kitten af likt/bijt en de navelstreng doorbijt. Kijk tevens of de poes de neus schoon likt, deze schoon is en het kitten ademt. Indien de moederpoes het vlies niet stuk maakt, help haar hier dan bij:
    1. Haal het kitten uit het vlies.
    2. Knip de navelstreng vervolgens door met een steriele schaar (ongeveer 2-3cm vanaf de buik van het kitten).
    3. Bind de navelstreng af met dun draad of gebruik een navelklemmetje en ontsmet de navel met jodium.
    4. Wrijf het kitten met een schone handdoek droog, meestal is dit voldoende om de ademhaling op gang te brengen.
    5. Maak het neusje eventueel schoon met een slijmzuigertje als je vermoedt dat er nog wat vruchtwater in zit.
  • Schrijf de tijd van de geboorte op, noteer het geboortegewicht en of het geslacht. Bij sommige rassen (met een uniforme kleur) is het verstandig om het kitten een merkje te geven door een halsbandje, lintje of stipje nagellak om  ze uit elkaar te kunnen houden.
  • Kijk na de geboorte van elk kitten of de nageboorte ook eraf komt.
     

Wanneer bel je een dierenarts?

  • Als je het niet vertrouwt; jij kent je kat het beste dus volg je gevoel.
  • Als de moederpoes 1-2 uur geen weeën heeft gehad of zwak perst en je weet/vermoedt dat er nog een kitten moet komen. De dierenarts kan bepalen wat de oorzaak is. In sommige gevallen kan je dierenarts een weeënstimulerend middel toedienen. Uiteraard stemt je dierenarts de behandeling af op de oorzaak.
  • Als de moederpoes meer dan 20 minuten goed perst en er geen voortgang is/geen kitten komt. Het kitten kan dan vast zitten in het geboortekanaal.
  • Als er meer dan 3 uur tussen de geboorte van de kittens zit zonder dat de moederpoes perst.
  • Bij verlies van veel bloed of bruinzwarte afvloeiing van de moederpoes uit de vulva.
  • Indien de nageboorte er niet (volledig) af komt. De dierenarts kan in dit geval een spuitje geven om dit op te wekken.
  • Als de moederpoes koorts krijgt (ook in de dagen na de bevalling)