Wanneer het buiten weer warmer wordt, is het heerlijk om lekker met de hond te gaan wandelen in de bossen, duinen en parken. Echter, wanneer je thuiskomt zit er ineens een rond beestje op je hond. Bij nadere inspectie blijkt het een teek. Maar, wat is een teek nou eigenlijk? Hoe komt die op je hond terecht en wat kunnen de gevolgen zijn? Lees er hier alles over!

Let op: dit artikel bevat algemene informatie over teken, controleren op teken en tekenpreventie. Als je hond een teek heeft, kijk dan bij teek verwijderen bij je hond.

De teek is een spinachtige parasiet die vaak leeft op lage planten, zoals grassen en struiken. Ze leven van het bloed van gewervelde diersoorten zoals honden. Volwassen teken hebben acht poten en bestaan uit twee delen: de kop en het lichaam. In normale toestand is een teek slechts een paar millimeter groot, en in volgezogen toestand kan het lichaam meer dan een centimeter groot zijn. Dit is mogelijk door de extreem rekbare huid van het lichaam, waardoor de teek veel bloed kan opslaan. Een volwassen vrouwtje kan wel honderd keer haar eigen lichaamsgewicht in bloed opzuigen.

Als het te koud is buiten zitten de teken vaak in een rustfase; ze kunnen dan erg lang overleven zonder voedsel. In de loop van maart begint het aantal actieve teken te stijgen, en in het voorjaar zijn ze het meest actief. Het is dan daarom extra belangrijk om je hond zowel preventief te behandelen als regelmatig te controleren op teken.

Teken kunnen verdeeld worden in drie groepen: harde teken, zachte teken en de Nuttallielidea. In Nederland komt vooral de schapenteek (Ixodes ricinus) voor, een harde tekensoort. Je kunt hier meer over lezen in ons artikel ‘Soorten Teken’.

De levenscyclus van een (schapen-)teek duurt 2-3 jaar en bestaat uit vier stadia: ei, larve, nimf en volwassene. Larven, nimfen en volwassen teken vallen vanaf laag gewas op een langslopend dier, bijvoorbeeld een hond. De teek blijft een aantal dagen op de gastheer zitten om zich te voeden. Daarna vervelt de teek zich naar het volgende stadium.

Wanneer een volwassen vrouwelijke teek zich volgezogen heeft met bloed, laat zij zich op de grond vallen. Dan zoekt ze gedurende 4-8 weken naar een warm, vochtig plekje om haar eitjes te leggen. Dit kunnen er wel duizenden zijn. Uit deze eitjes komen larven, welke nog maar zes poten hebben. De larven gaan op zoek naar een gastheer. Deze gastheren zijn vaak bosmuizen, vogels en egels. De larven brengen nog geen ziekten over, maar kunnen nu wel besmet raken. Als de larve zich voldoende gevoed heeft, laat hij zich vallen en ontwikkelt zich na een rustperiode tot een nimf.

In het nimfenstadium zoekt de teek weer een gastheer op, meestal een middelgroot zoogdier. In dit stadium kan de teek al o.a. Borrelia bacteriën (deze veroorzaken de ziekte van Lyme) bij zich dragen en overbrengen. Als de nimf vol zit laat hij zich op de grond vallen. Na een rustperiode van 3 maanden tot 2 jaar ontwikkelt hij zich tot een volwassen teek. De lengte van de rustperiode is afhankelijk van de temperatuur.

De volwassen teek gaat nogmaals op zoek naar een gastheer. Dat is vaak een wat groter dier, zoals jouw hond. Harde teken paren op hun gastheer en zodra het vrouwtje voldaan is laat zij zich vallen.

Het is belangrijk om je hond regelmatig te controleren op teken: zeker één keer per dag nadat de hond buiten is geweest.

Wanneer een teek op de hond is terechtgekomen, zoekt hij een warm plekje in de vacht. Ze zetten zich meestal vast bij de oksels, liezen, buik, oren en staartaanzet van je hond. Ze kunnen ook bij de poten, tussen de tenen, op de borst of op de hals van de hond zitten. Kortom; je kunt het beste de hele hond controleren om zeker te weten dat er geen teken op zitten.

Voel met je vingers langs de huid van de hond om te controleren of er bobbeltjes zitten, en kijk of je geen ronde beestjes ziet. Maak van deze controle een dagelijkse gewoonte, je hond vindt deze aandacht heerlijk! Voer de controle voorzichtig uit, zodat je niet per ongeluk de teek met je handen lostrekt.  

Als je een teek vindt op je hond, lees dan het artikel ‘teek verwijderen bij je hond’ om hem veilig weg te halen.

Teken zijn bekende dragers van ziekteverwekkende bacteriën die ze kunnen overbrengen op je hond. Hier lees je meer over in ons artikel ‘Ziekte van Lyme en andere tekenbeetziekten bij je hond’.

Het liefst wil je voorkomen dat je hond een teek krijgt. Je kunt de kans dat een teek zich op je hond vastbijt verminderen door gebruik te maken van bepaalde preventieve middelen. Hieronder lichten we er enkele toe (of bekijk meteen alle producten tegen teken & vlooien bij honden van Beaphar):

Beschermende halsband
Een speciale halsband kan helpen met het verminderen van teken bij je hond. De Beaphar Canishield® halsband bevat een stofje (deltamethrin) dat geleidelijk wordt vrijgegeven en een beschermend laagje vormt over de huid van de hond. Wanneer teken en vlooien in aanraking komen met deze stof sterven ze. Het voordeel aan een beschermde halsband is dat deze langer werkt dan druppels, spray, of een tablet.

Pipetjes/druppels
Er zijn verschillende soorten pipetjes verkrijgbaar. Je brengt ze aan op de nek (en rug) van je hond om tegen teken te beschermen. Het meest geschikt is Beaphar ProtecTix®, omdat deze pipetten naast een dodende werking de teken ook afweren, zodat de kans op een tekenbeet en dus ook het risico op de overdracht van een tekenbeetziekte kleiner is. Verder heb ook nog keuze uit Fiprotec® Spot-On en Combotec® die teken die op je hond terecht komen doden.

Spray
Het voordeel aan een spray is dat deze direct effectief is. De Fiprotec® Spray werkt tegen vlooien, teken en luizen. Bovendien mag de spray al vanaf 2 dagen gebruikt worden, en is deze dus ideaal voor het behandelen van puppy’s en kittens.

Tablet/Pil
Er bestaan ook tabletten die je kunt gebruiken om je hond tegen de teek te beschermen. Hierbij verspreidt de werkzame stof zich via de bloedbaan, in plaats van over de huid. Dit kan handig zijn als je hond vaak zwemt. Het nadeel is echter dat de teek (of vlo) eerst moet bijten om in aanraking te komen met de stof. De beet kan irritatie veroorzaken en de teek kan al bacteriën overdragen.